Zatrudnienie na część etatu wpływa na ustalenie m.in. wymiaru czasu pracy pracownika proporcjonalnie do wielkości jego etatu. Tym samym ma on mniejszą liczbę godzin do przepracowania w danym okresie rozliczeniowym. Jego rozkład czasu pracy może przy tym przewidywać równomierne rozłożenie godzin na poszczególne dni pracy, bądź też pracę tylko w niektórych dniach i w różnym wymiarze dobowym.
Pracownik zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy może świadczyć pracę w stałym lub zmiennym rozkładzie czasu pracy. Stały rozkład przewiduje pracę w tych samych dniach i w takim samym wymiarze dobowym. Klasycznym przykładem stałego rozkładu czasu pracy dla niepełnoetatowca zatrudnionego na 1/2 etatu jest praca w systemie podstawowym od poniedziałku do piątku po 4 godziny na dobę.
Nieco inaczej jest z rozkładami zmiennymi. Mogą one bowiem przewidywać pracę tylko w niektóre dni tygodnia i dodatkowo w różnym wymiarze dobowym, w ramach obowiązujących pracownika norm czasu pracy.
Przy czym zarówno w przypadku pracowników pełnoetatowych, jak i niepełnoetatowych, rozkład ich czasu pracy powinien określać dni oraz godziny pracy, a także dni wolne wynikające z zasady przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy. Ponadto powinien on wskazywać wymiar czasu pracy, ustalany w proporcji do wielkości etatu niepełnoetatowca, oraz uwzględniać normy czasu pracy, dobową i przeciętną tygodniową, jednakową dla pracowników niezależnie od wielkości ich etatu. W rozkładach sporządzanych dla niepełnoetatowców należy również zachować odpoczynki dobowe i tygodniowe oraz roczny limit godzin nadliczbowych (przykład 1).
Rozkład czasu pracy danego pracownika (także niepełnoetatowca) może być sporządzony w formie pisemnej lub elektronicznej, na okres krótszy niż okres rozliczeniowy, obejmujący jednak co najmniej 1 miesiąc. Pracodawca jest obowiązany przekazać pracownikowi rozkład czasu pracy co najmniej na 1 tydzień przed rozpoczęciem pracy w okresie, na który został sporządzony ten rozkład (art. 129 § 3 K.p.).
Rozkład czasu pracy ustalany jest w określonym przez przepisy prawa trybie, w układzie zbiorowym pracy, w regulaminie pracy lub w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy (art. 150 § 1 K.p.).
Pracodawca nie sporządza rozkładu czasu pracy, jeżeli:
Niezależnie od tego, w jakim wymiarze czasu pracy jest zatrudniony pracownik, obowiązują go jednakowe normy czasu pracy. Zatem zarówno pełnoetatowiec, jak i niepełnoetatowiec, stosownie do art. 129 § 1 K.p., ma normy czasu pracy wynoszące 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym. Natomiast wymiar czasu pracy takiego pracownika należy proporcjonalnie obniżyć w stosunku do wymiaru, jaki obowiązuje zatrudnionego na pełny etat (przykład 2). Daje on liczbę godzin pracy, którą powinien przepracować pracownik w danym okresie rozliczeniowym.
W myśl art. 130 K.p. obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym oblicza się:
Tak obliczony wymiar obniża się o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy, przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy pracownika.
Przykład 1 Pracownik zatrudniony na 1/2 etatu pracuje we wtorki i środy po 8 godzin oraz czwartki po 4 godziny na dobę. Jego wymiar czasu pracy w trzymiesięcznym okresie rozliczeniowym obejmującym styczeń-marzec br., obliczony zgodnie z art. 130 K.p., wynosi 256 godz.: 1/2 × [(40 godz. × 12 tyg.) + (8 godz. × 5 dni) - (8 godz. × 1 święto)] = 256 godzin. W podanym okresie wystąpi 13 wtorków, 13 śród i 13 czwartków. Pracownik przepracuje w tych dniach łącznie 260 godzin, tj. odpowiednio: (13 wtorków × 8 godz.) + (13 śród × 8 godz.) + (13 czwartków × 4 godz.). Pracownikowi należy wyznaczyć jeden z czwartków w rozkładzie czasu pracy dzień wolny od pracy, gdyż w przeciwnym przypadku przepracuje większą liczbę godzin niż wynika dla niego z wymiaru czasu pracy.
Pracodawca zatrudnia pracownika na 3/4 etatu w czteromiesięcznych okresach rozliczeniowych przypadających na okresy: styczeń-kwiecień, maj-sierpień i wrzesień-grudzień. Pełny wymiar czasu pracy w poszczególnych okresach bieżącego roku wynosi:
Dla pracownika zatrudnionego na 3/4 etatu w wymienionych okresach wymiar czasu pracy wynosi:
|
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.)
|