Pracownicy korzystają z tzw. wyjść prywatnych w celu załatwienia spraw osobistych, odpracowując czas niewykonywania pracy w ustalonych z kierownikiem terminach. Niekiedy jest to inny miesiąc, co powoduje różnicę w wynagrodzeniu, które określono w stałej stawce miesięcznej. Czy jest to prawidłowe?
Tak, jest to prawidłowe i wynika z różnicy stawek godzinowych, które w przypadku wynagrodzenia określonego w stałej miesięcznej kwocie zależą od liczby godzin pracy w poszczególnych miesiącach.
Przyczynami usprawiedliwiającymi nieobecność pracownika w pracy są zdarzenia i okoliczności określone przepisami prawa pracy, które uniemożliwiają stawienie się pracownika do pracy i jej świadczenie, a także inne przypadki niemożności wykonywania pracy wskazane przez pracownika i uznane przez pracodawcę za usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Tak stanowi § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1632), dalej rozporządzenia. Część okoliczności usprawiedliwiających nieobecność wskazują przepisy o charakterze powszechnie obowiązującym, określając jednocześnie za które z nich pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. Żaden przepis nie reguluje jednak kwestii odpłatności za krótkotrwałe zwolnienia od pracy dla celów prywatnych pracownika. Warto jednak aby pracodawca zezwalając na opuszczanie zakładu w omawianych celach, przewidział obowiązek złożenia pisemnego wniosku, dzięki czemu uniknie zakwalifikowania czasu odpracowania do godzin nadliczbowych.
Ważne: Nie stanowi pracy w godzinach nadliczbowych czas odpracowania zwolnienia od pracy w celu załatwienia spraw osobistych, które zostało pracownikowi udzielone na jego pisemny wniosek (art. 151 § 21 K.p.). |
Odpracowanie zwolnienia od pracy nie może naruszać prawa pracownika do odpoczynku dobowego i tygodniowego.
Przechodząc do wynagradzania okresów, w których wystąpiły omawiane okoliczności przypominamy, że w myśl art. 80 K.p. wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną. Za czas niewykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią. Jeśli zatem pracodawca nie postanowi inaczej w aktach prawa wewnętrznego, czas nieprzepracowany z powodu opuszczenia zakładu w celach prywatnych ma charakter nieodpłatny. Z kolei stosownie do art. 85 K.p. wypłaty wynagrodzenia za pracę dokonuje się co najmniej raz w miesiącu. Na gruncie tych przepisów należy uznać, że w sytuacji gdy wypłata wynagrodzenia jest dokonywana w cyklach miesięcznych, w przypadku odpracowania wyjścia prywatnego w innym miesiącu niż miało ono miejsce, w pierwszym nastąpi obniżenie wynagrodzenia (za godziny nieprzepracowane) a w drugim jego wzrost (za godziny odpracowania). Jeżeli pracownik jest wynagradzany stałą stawką miesięczną, mogą pojawić się niewielkie kwotowe różnice. Wynika to ze sposobu ustalania stawki za godzinę, którą uzyskuje się dzieląc wynagrodzenie za cały miesiąc przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w tym miesiącu. Tak wynika z § 12 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy... (Dz. U. nr 62, poz. 289 z późn. zm.), dalej rozporządzenia o wynagrodzeniu.
Przykład |
Pracownik jest zatrudniony w normach podstawowych w 3-miesięcznym okresie rozliczeniowym, za wynagrodzeniem wynoszącym 2.800 zł miesięcznie. W kwietniu 2015 r. na swój pisemny wniosek kilkakrotnie korzystał z dozwolonego u pracodawcy wyjścia prywatnego, przez co nie przepracował łącznie 9 godzin. Uzgodniono, że zostaną one odpracowane w maju 2015 r.
Stawka za jedną godzinę w pierwszym miesiącu wyniosła 16,67 zł (2.800 zł : 168 godz.), a drugim 17,50 zł (2.800 zł : 160 godz.). Z tego powodu łączna kwota wynagrodzenia za rozpatrywane miesiące będzie się różniła o kilka złotych, co obrazuje tabela:
wynagrodzenie zgodnie z umową | wynagrodzenie faktycznie uzyskane | ||
kwiecień | maj | kwiecień | maj |
2.800 zł | 2.800 zł | 2.649,97 zł (2.800 zł - 9 godz. x 16,67 zł) |
2.957,50 zł (2.800 zł + 9 godz. x 17,50 zł) |
łącznie za 2 m-ce: 5.600 zł | 5.607,47 zł |
|